هنر تصویر نگاری سکه های گودرز اول بر اساس مستندنگاری سکه های دوران عصر تاریکی اشکانیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه آموزشی زبان وادبیات فارسی، عربی و باستان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

2 استادیار، گروه زبانشناسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی

3 استادیار، گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی، عربی و باستان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

دوران عصر تاریکی (Dark Age) از زمان گودرز اوّل تا فرهاد سوم بوده است. با توجه به منابع به‌دست‌آمده، اشکانیان از لحاظ نژادى به قبیله داهه (Dāhe) یکى از اقوام کوچ‌روی منطقة ماوراءالنهر و دشت‌هاى جنوب سبیرى بازمی‌گردد. بر اثر فشار اقوام زردپوست به سایر اقوام منطقه، این اقوام به‌طرف غرب روى آوردند. اقوام یوئوچى (Yūùčì) به‌دلیل فشار هون‌ها (Hōnha) به سایر اقوام منطقه فشار وارد کردند و این اقوام را به‌سوى جنوب و جنوب غربى، یعنى ایران و هند کوچ دادند. از جمله این اقوام، قوم داهه است. داهه در اثر کوچ، با قبایل زردپوست منطقه اختلاط پیدا کرد. این قوم، یکى از اقوام سفیدپوست سکایى(Sakāī) بوده که در اثر برخورد با قبایل زردپوست مهاجر منطقه، تحت تأثیر آداب و رسوم و اعتقادات آن‌ها قرار گرفت. سکّه‌شناسی و نمادشناسی حاصل از این پژوهش، حاکی از استفاده آگاهانه اشکانیان از نمادهای یونانی، تغییر دادن این نمادها در جهت تثبیت سنن بومی و استفاده از این نمادها در مشروعیت حکومت اشکانیان است. اطلاعات کلّی و اصلی در اختیار ما نیست و به‌علت گنگ بودن یا از بین رفتن بسیاری از شواهد موجود می‌خواهیم به بررسی نقش شمایل‌ها بر رو و پشت سکّه‌ها و طبقه‌بندی و تیپ‌شناسی آن‌ها بپردازیم .هدف، مقایسه سکّه‌ها با یکدیگر بوده که به بخش تاریخى و سکّه‌شناسى این دوره کمک شده است. روش کار به شکل میدانی و کتابخانه‌ای است. ابزار کار، طبقه‌بندی و مقایسه سکّه‌ها با یکدیگر است. روش تحقیق به‌صورت طبقه‌بندی و تیپولوژی است. شناخت تصاویر سکّه‌ها از طریق رویکرد خط‌شناسی و آیکونوگرافی انجام گرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Iconography of Goodarz I Coins Based on the Coins Documentary of the Parthian Dark Era

نویسندگان [English]

  • Khadijeh Baseri 1
  • Mojtaba Monshizadeh 2
  • Ameneh Zaheri 3
1 Ph.D Student, Departments of Persian & Arab Languages Ancient, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, IAU, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Departments of Linguistics, Faculty of Persian literature and foreign languages, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Departments of Persian & Arab Languages Ancient, ,Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences , IAU, Tehran, Iran
چکیده [English]

The Dark Age (which lasted from Goodarz I to Farhad III) According to sources, the Parthians are ethnically related to the Dāhe tribe, a nomadic tribe in the Transoxiana region and the southern plains of Sabiri. The effect of the yellow tribes' pressure on the other tribes of the region caused the tribes of the region to turn to the west. Among these tribes are the Dāhe tribe, the Dāhe tribe mixed with the Yellow tribes in the area due to migration. This tribe is one of the white Sakāī tribes who came into contact with the yellow tribes. Immigrant skin of the region was influenced by their customs and beliefs. Numismatics and symbolism of this study indicate the conscious use of Greek symbols by the Parthians, changing these symbols in order to establish indigenous traditions and use these symbols in the legitimacy of the Parthian government. We do not have general and original information and due to being vague and with the disappearance of a lot of available evidence We will examine the role of icons on and on the back of coins and their classification and typology. The purpose is to compare coins with each other, which has helped the historical and numismatics section of this period. It is a tool to classify and compare coins with each other. The research method is classification and typology. Recognition of images of coins has been done through the approach of calligraphy and iconography.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Parthian coins
  • Typology
  • Semiotics
  • Goodarz I
  • Farhad III

مراجع

-     افتخاری، یوسف (۱۳۹۶)، گونه‌شناسی سکّه‌های اشکانی، بیرجند: قهستان.
-     افتخاری، یوسف و محمود جمشیدی درمنی (۱۳۹۶)، فرهنگ نمادها بر سکّه‌های اشکانی، تهران: دایره دانش.
-     اولبریخت، مارک (۱۳۹۲)، فرهنگ مناطق استپی و روابط میان جمعیت کوچک و یک‌جانشین در امپراتوری اشکانی و اسناد و منابع آن، ترجمة هوشنگ صادقی و همکاران، تهران: فرزان روز.
-      برومند، صفورا (1393)، کمان‌دار، اومفالوس و اورنگ: بازشناسی دلالت ضمنی سه نماد بر سکّه‌های اشکانی، مطالعات تاریخ فرهنگی، پژوهش‌نامة انجمن ایرانی، شمارة 20، صص 1-14.
-     جعفری دهقی، محمود (۱۳۹۱)، نقش سکّه‌شناسی در بازشناسی تاریخ و فرهنگ ایران، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، شمارة 58،‌ صص 20-25.
-     خادمی ندوشن، فرهنگ (۱۳۸۵)، بررسی سیستم اقتصادی پارتیان با استفاده از روش تجزیه طیف‌سنجی یک مطالعه موردی، مجله پژوهش‌های تاریخی، شمارة 1، صص 58- 68.
-     دادور، ابوالقاسم و لیلا مکوندی (1391)، بررسی طرح تاج شاهان در سکهّ‌های ایران از دورة هخامنشی تا ساسانی، هنرهای زیبا- هنرهای تجسّمی، شمارة 50، صص 23-32.
-     سرفراز، علی‌اکبر و فریدون آورزمانی (۱۳۸۵)، سکّه‌های ایران از آغاز تا زندیه، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
-     سفر، فؤاد و محمّدعلی مصطفی (1376)، هترا شهر خورشید (گزارش کاوش‌ها و پژوهش‌های باستان‌شناسی و بازسازی آثار معماری شهر حضر)، ترجمة نادر کریمیان سردشتی، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
-     سلوود، دیوید (۱۳۸۷)، دولت‌های کوچک جنوب ایران، تاریخ ایران کمبریج از سلوکیه تا فروپاشی دولت ساسانیان، ترجمة حسن انوشه. جلد ۳، بخش ۱، تهران: امیرکبیر.
-     غلامی، کیارش (1392)، سکّه‌های اشکانی، تهران: پازینه.
-     گوبل، روبرت (۱۳۸۷)، سکّه‌های ساسانی، تاریخ ایران کمبریج: ازسلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان، ترجمة حسن انوشه، تهران، امیرکبیر.
-     ملک‌زاده بیانی، ملکه (۱۳۸۱)، تاریخ سکّه از قدیمی‌ترین ازمنه تا دورة ساسانیان، ج ۲، تهران: دانشگاه تهران.
-     ولسکی، یوزف (۱۳۸۴)، شاهنشاهی اشکانی، ترجمة مرتضی ثاقب‌فر، تهران: ققنوس.
-     ویسهوفر، یوزف (۱۳۸۰)، ایران باستان از ۵۵۰ پیش از میلاد تا ۶۵۰ پس از میلاد، ترجمة مرتضی ثاقب‌فر، تهران: ققنوس.
 
-   Assar, G. R. F .(2005), The Genealogy of the Parthian King Sinatruces, the journal of the Classical and Medieval Numismatic Society.
-   Assar, G. R. F.(2006b), A Revised Parthian Choronology of the period 91- 55 BC, Partica, Vol 8.
-   De Markoff, A. (1877). Les monnaies des roisParthes, Paris: A la LibrairieNumismatique de C. Van Peteghem.
-   De Morgan, J. (1933), Numismatique de la Pers antique: dynastie Sassanide, Paris.
-   Foy-Vaillant, J. (1725), Arsacidarum imperium, siveregumParthorumhistoria, Ad fidemnumismatumaccommodata, Paris: C. Moette.
-   Jaroslaw Bodzek(2011). Ta Satpaiika Nomismata.Mennictwo satrapow w okresie panowania Achemenidow (Ta Satrapika Nomismata: The Satrapov Mint During the Rule of Achaemenid,) Krakow: Ksiegarnia Akademicka.
-   Khademi Nadooshan, F,T Aizipoor, B Ganbari(2006)" Parthian Forgeries: The Numismatic Evidence", Celator, pp: 34-36.
-   Lindsay, J.(1852). History and coinage of the Parthians, John Crowe.
-   Mitchiner, M.(1978).Oriental Coins and Their Values: The Ancient and Classical World, 600 B. C. - A. D. 650, London, Hawkins Publications.
-   Olbrycht, M. J. (1997), "Parthian King's Tiara: Numismatic Evidence and some Aspects of Arsacid Political Ideology", Notat Numismaticae,Vol. 2.
-   Olbrycht, M. J. (2010b), "The Early Reign of Mithradates II the Great in Parthia" Anabasis Vol. 1.
-   Olbrycht, M. J. (2011), "The Titulature of the First Arsacids and Its Religious Connotations",[Tytulatura pierwszych Arsakidòw i jej polityczno- religijine konotacje] Published in L. Mrozewicz /K. Balbuza (eds). The World of Antiquity, its poblish Researchers and the Cult of the ruler, [Pod redakcja Leszka Mrozewicza i Katarzyny Balbuzy, Poznan[.
-   Olbrychyt, M. J. (2014), " Parthians, Greek Culture, and Beyond", in: Within the Circle of Ancient Ideas and Virtues. Studies in Honour of Professor Maria Dzielska, Kraków, pp. 129- 142.
-   Sear, D.(1979) Greek Coins and Their Values: Asia Minor, Africa, and the Hellenistic empires, London, B. A. Seaby Ltd. vol. 2.
-   Sellwood, D. (1976)," The drachms of the parthian 'Dark Age ", JRAS 108.
-   Sellwood, D. (1980), "An Introduction to the Coinage of Parthia", London, Pardy& son.
-   Shore, F. B. (1993).Parthian Coins & History - Ten Dragons against Rome, Quarryville, PA, Classical Numismatic Group.
-   Von Gutschmid,A.(1888). Geschichte Irans und seiner Nachbarländer, Tübingen
 
Website: parthia,
https://www.parthia.com/ Accessed at 15/05/2019

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 10 اسفند 1399
  • تاریخ بازنگری: 11 اردیبهشت 1400
  • تاریخ پذیرش: 27 اردیبهشت 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار