تاثیر نقش حقوق مالکیت فکری در خلاقیت طراحان لباس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی نساجی پوشاک و طراحی لباس، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران

2 دانشجوی دکترا دانشکده مهندسی نساجی، پوشاک و مد، دانشگاه آزاد واحد قائمشهر، ایران

چکیده

حقوق مالکیت فکری به صورت سنتی بر بنیان‌های حمایت از اختراعات، مالکیت ادبی- هنری (کپی‌رایت)، و علائم (علامت تجاری) استوار شده و حقوق ویژۀ مالکیت فکری، نظیر حقوق طرح‌ها، خارج از این چارچوب و نیز دائماً مورد پرسش و صورت‌بندی مجدد است. در صنعت مد و لباس که صنعتی با مالکیت فکری بالاست، به‌طور دائم ایده‌ها و نوآوری‌های خلاقانه تولید و از آن‌ها بهره‌برداری تجاری می‌شود. طرف‌داران‌ حقوق‌ مالکیت‌ فکری بر این‌ باورند که‌ نوآوری‌های علمی‌ و فناوری، نظیر موسیقی‌، کتاب‌ و دیگر آثار ادبی‌- هنری، مشکل‌، اما کپی‌کردن‌ آن‌ها آسان‌ است‌، و نبود حقوق‌ مالکیت‌ فکری قدرتمند برای حمایت‌ از چنین‌ آثاری موجب‌ بهره‌مندی مجانی‌ از تلاش‌ پدیدآورندگان‌ آثار فکری و در نتیجه‌ دلسردی آن‌ها برای سرمایه‌گذاریهای زمانی‌ و مالی‌ در نوآوری‌ها جدید می‌شود بر اساس‌ این‌ توجیه‌، در راستای حمایت‌ از طراحان‌ مد و لباس‌ در برابر جعل، بهره‌گیری از حمایت‌های حقوق‌ مالکیت‌ فکری ضروری و مفید است‌، و نیاز است‌ روش‌های حقوقی‌ جایگزین‌ برای این‌ موضوع‌ مهم‌ اندیشیده‌ شود. لذا نقش این نوع مالکیت بسیار حائز اهمیت و حساس می‌باشد. پژوهش حاضر در همین راستا و با طرح این سوال که حقوق مالکیت معنوی در خلاقیت طراحان لباس چه تاثیری دارد؟ طرح‌ریزی و انجام شده است. این پژوهش از دیدگاه هدف کاربردی و از نقطه نظر ماهیت تحلیلی-توصیفی می‌باشد روش گردآوری اطلاعات این پایان‌نامه اسنادی (فیش برداری) و میدانی بوده و طی آن با آثار و مکتوبات مشابه قبلی رجوع شد. در قسمت میدانی با بکارگیری ابزار پرسشنامه نظرات 304 طراح لباس جمع‌آور گردید اطلاعات به دست آمده در مطالعات میدانی به کمک نرم‌افزار spss تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از تحقیق کنونی نشان داده که بین خلاقیت طراحان لباس و حقوق مالکیت معنوی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. اما این مسئله تا چه اندازه بر خلاقیت طراحان لباس تاثیر‌گذار است هنوز قابل بحث است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Impact of the Role of Intellectual Property Rights in the Creativity of Fashion Designers

نویسندگان [English]

  • Alireza Hoseinpor Kasgary 1
  • maryam sayari 2
1 Assistant Professor of Qaimshahr Azad University, Faculty of Textile, Apparel and Fashion Engineering, Qaimshahr Azad University, Iran
2 Faculty of Textile, Apparel and Fashion Engineering, Qaimshahr Branch Azad University, Iran
چکیده [English]

Intellectual property rights are traditionally based on the protection of inventions, copyrights, and trademarks. Also, the special rights of intellectual property, such as the rights of designs, are also placed as a continuation of the subject and research. In the fashion and clothing industry, where intellectual property is particularly important, creative ideas and innovations are continuously produced and commercially exploited. Supporters of intellectual property rights believe that despite the many problems that exist in the creation and production of works of art, it is very easy to copy such works. The lack of strong intellectual property rights to protect works of art has discouraged artists from creating and investing time and money in artistic fields. For this reason, in order to protect fashion and clothing designers against counterfeiting, it is necessary and useful to take advantage of intellectual property rights protection. In this sense, the main goal of this article is to identify and search for alternative legal methods to protect the intellectual property rights of artists, and the main question of the current research is what effect does intellectual property rights have on the creativity of clothing designers? This research is applied research and analytical-descriptive nature. Both desk research and field methods have been chosen in the method of collecting information in a documentary way. In the first part, available sources are used in connection with this topic. And in the field part, the opinions of 304 clothing designers were collected using the questionnaire tool, and the obtained information was analyzed with the help of spss software. The results of the current research have shown that there is a positive and significant relationship between the creativity of a clothing designers and intellectual property rights. But to what extent this issue affects the creativity of clothing designers is still debatable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intellectual property rights
  • clothing design
  • creativity
  • fashion industry