بازخوانی سیر تحولات تاریخی-کالبدی کوچه برق (واقع در بافت تاریخی قزوین)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد، گروه مرمت، دانشکده معماری و شهرسازی ، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

2 استاد، گروه مرمت، دانشکده معماری و شهرسازی ، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران. (نویسندۀ مسئول)

3 استادیار، گروه مرمت دانشکده معماری و شهرسازی ، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

چکیده

شهرهای تاریخی دارای آثار و لایه‌های باستان‌شناسانه‌ایی هستند که در گذر زمان به تدریج در زیر لایه‌های جدید پنهان گردیده‌اند. معمولا در روند حفاظت عالمانه تلاش می‌شود از لایه‌های تاریخی شهرها به شیوه صحیح صیانت گردد تا از طریق برقراری ارتباط معنادار میان آنها بتوان به سیر شکل‌گیری، تحول، تکامل و دگرگونی شهر در دوره‌های مختلف آگاهی پیدا کرد. اجزا بافت تاریخی در اثر تغییرات کالبدی و کاربری به‌مرور شکل گرفته‌اند. یکی از شهرهای تاریخی مهم ایران که زمینه‌های فراوانی برای مطالعه سیر تحولات کالبدی در اختیار پژوهش‌گران قرار می‌دهد، قزوین است. نقش کوچه برق، که بین دولت‌خانه و مسجد شاه قرار دارد، در تحولات بافت تاریخی قزوین در دوره صفویه به صورت مشهود قابل بررسی است. این کوچه در مرکز بافت تاریخی قرار گرفته و با تغییرات در ساختار کلی شهر، نقش  آن به عنوان مسیر ارتباطی بین اجزای اصلی بافت، تغییر کرده است. 
این پژوهش در پی آن است با بررسی کوچه برق به عنوان یکی از عناصر مهم تاریخی در شهر قزوین از طریق مطالعات میدانی و اسنادی و با استناد به تصاویر و اسناد تاریخی، ضمن معرفی ساختار تشکیل دهنده بافت اطراف کوچه، به تبیین لایه‌های پنهان کوچه و بررسی تغییرات آن در توسعه شهر بپردازد. پژوهش حاضر با به کارگیری روش‌های تحقیق تاریخی و توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده است. مدارک و اسناد این پژوهش شامل متون تاریخى، سفرنامه‌هاى سیاحان داخلى و خارجى و تصاویر و نقشه‌هاى تاریخى موجود از بافت تاریخی قزوین است. از جمله نتایج اصلی این پژوهش، شناخت لایه‌های باستان‌شناسانه‌‌ ای کوچه برق به‌عنوان قسمتی از بافت تاریخی شهر قزوین و مسیر ارتباطی مهم بین قطب‌های اصلی بافت تاریخی شهر است. مساله پژوهش شناخت کوچه در روند توسعه شهری و ارتباط آن با عناصر ساختاری و نظام‌های شهرسازی واجد اهمیت است. نقش ارتباطی این کوچه در اثر تغییرات کالبدی ایجاد شده در آن شکل گرفته است.  

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Reviewing the historic-physical evolution of Bargh alley (located in historical texture of Qazvin)

نویسندگان [English]

  • Seyede Fateme Talebi 1
  • Asghar Mohammadmoradi 2
  • Sajad Moazen 3
1 M.A., Department of Conservation &Restoration, Faculty of Architecture and Environmental Design, University of Science and Technology, Tehran, Iran, (Graduated Student)
2 Full professor, Faculty of Architecture and Urbanism , Iran University of Science and Technology
3 Assistant Professor, in Conservation (Building Restoration) Iran University of Science and Technology.
چکیده [English]

Historical cities are full of monuments and layers that have gradually been hidden under new layers over time or have been transformed and changed due to various factors, but nevertheless, the story of the formation of the historical cores of cities and their important and indicative elements in this Layers have been preserved Traditionally, , in the process of the conservation of historical cities in the world, it is tried to protect the historical monuments and layers of cities in a significant way so that through establishing a meaningful communication between them, can be traced to the course of the formation, transformation, evolution and transformation of the city during the different period. . Qazvin is a historical city that has been observed in the course of time, several stages of urban development and development, including the formation of the primary nucleus in the Sassanid period and the peak of urban developments in the Safavid period, and the alley of electricity and the changes made in it from the Safavid period can be studied.
This research seeks to investigate this alley through field studies, library, citing historical images and documents, while introducing the elements and structure of the neighborhood, to explain the hidden layers of the alley and also effect of elements of them on the structure of the our case. The present study was conducted using a combination of historical and descriptive analytical research methods. The documents and documents of this research include historical texts, travelogues of domestic and foreign travelers, and existing historical drawings and images. The main results of this research are recognition of Alley Bargh as one of the valuable walls and an important link between the main poles of the historical fabric of the city and the process of urban development in relation to structural elements and identifiable systems in this area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Qazvin"
  • "Safavid period"
  • "Physical transformation
  • Aerial imagery review"
  • " Bargh alley"